Struktur Puisi Madura
Struktur puisi bâḍâ 2 macem, èngghi panèka struktur fisik puisi bân struktur bhâtèn puisi.
1. Struktur fisik
Struktur fisik puisi bisa jhugân èsambhât metode puisi sè ka’ḍimma sè ngangghit aghuna’aghi pakakas hakèkat puisi
Struktur fisik puisi èngghi panèka :
a. Tipografi èngghi panèka carana ngator bhiri, bânnya’na oca’ è ḍâlem sabhirina. Jhughân carana ngator panyabâ’na horop sopajâ bhângonna puisi abhângon akadhi sè èkasokanè sè nyerrat, ompamaèpon abhângon ḍâun bâru ka’angghuy anyata’aghi jhâ’ sè nyerrat puisi kalerressan kasemsem katarèsna’an;
b. Diksi èngghi panèka carana mèlè ca’-oca’ ka’angghuy mamoḍḍhâ maksottèpon sè ngangghit puisi. Salaènna panèka, diksi jhughân aghânḍhu’ artè mèlè ca’-oca’ sè èndhâ tor rangrang èpangghi. Biyasaèpon oca’ sè rangrang èpangghi ghellâ’ bisa èkaollè ḍâri oca’ kona, oca’ sè èyangghit sareng penyair dhibi’ ngangghuy cara bhung-nyambhung oca’ sè ampon bâḍâ.
c. Imaji otabâ citraan èngghi panèka ca’-oca’ sè èyangghuy penyair ka’angghuy aghâmbhârrâghi pa-ponapa sè èkarassa, akadhi panponapan sè èyoladhi, èpèrengngaghi, èli-kaghâli, èghâghâ, ècèpcèp, tor èyonges.
Bâḍâ 5 macem imaji èngghi panèka:
- Imaji suara (auditif)
- Imaji pangoladhân (visual)
- Imaji ghâghâ’ân (taktil)
- Imaji ongessan (olfaktori)
- Imaji ghuli (kinestetik)
d. Oca’ nyata (kongkret) èngghi panèka oca’ sè aghâmbhârrâghi paponapa sè bisa èyoladhi.
e. Gaya bahasa èngghi panèka carana aghuna’aghi bhâsa sopajâ matombu artè anyar, manyo’bul imajinasina orèng sè maos, tor èkarassa èndhâ.
f. Versifikasi aghânḍhu’ maksot pangatorannèpon bhâb rima, ritme, tor metrum.
- Rima èngghi panèka aghânḍhu’ maksot carana ngator sowara sè èka’anḍhi’ bhân-sabbhân oca’ sè bâḍâ ḍâlem puisi saè è awwâl, tengnga, tor pongkasanna puisi. Macemma rima:
- Onomatope èngghi panèka oca’ sè nèrowaghi sowara èssèna alam. Akadhi cekcek, ḍhur-jeḍḍhur, pak-kopak bân salaènna.
- Sowara sè èli-bâli saè sè bâḍâ è awwâl, è tengnga, otabâ è bingkèng, akadhiyâ jhuko’ kalemmar por-calèporan aghânḍhu’ sowara /r/ sè èli-bâli, sè aghânḍhu’ maksot sopajâ ghulina jhuko’ bisa èkarassa jhughân sareng sè maos puisi.
- Ritma èngghi panèka tèngghi-manḍhâbbhâ sowara, sè èlakowaghi orèng sè maos puisi ḍâri sabâb dhibi’na nemmo oca’, ghâlimpo’na oca’, otaba bhiri è ḍâlem puisi sè koḍhu èbâca rè-lèrè mon terro aghâmbhârraghiyâ kabâḍâ’ân sossa, èbâca ghâncang mon terro aghâmbhârraghiyâ kabâḍâ’ân kabhuru, èbâca ngangghuy sowara ḍâlem otabâ sowara manḍhâb mon terro aghâmbhârraghiyâ kabâḍâ’ânna atè sè tapegghâ, otabâ èbâca ngangghuy sowara tèngghi mon terro aghâmbhârraghiyâ kabâḍâ’ân atè sè anakso otabâ arassa bhellis ka orèng laèn.
2. Struktur bhâtèn puisi
a. Tema èngghi panèka pokeddhâ èssèna puisi.
b. Rassa/feeling èngghi panèka ca’-oca’ sè èyangghuy aghâmbhârraghi angghebbhânna penyair ḍâ’ pa-ponapa sè èjhârbâ’âghiyâ è ḍâlem puisi. Akadhi “abhântal ombâ’ sapo’ angèn salanjhângnga” sè aghâmbhârrâghi berra’ tor masakkaddhâ alako majâng.
c. Nada/tone èngghi panèka angghebbhânna penyair ḍâ’ ka sè maos puisi, akadhi ponapa sè èsebbhuddhâghi penyair è ḍâlem puisi “Pornama è Pèngghir Sèrèng” èngghi panèka “ombâ’na potè bângtabângan” aghâmbhârrâghi nada atèna penyair sè senneng.
d. Amanat èngghi panèka bâburughân beccè’ sè èpaḍâpa’a penyair ḍâ’ ka sè maos.
Struktur puisi bâḍâ 2 macem, èngghi panèka struktur fisik puisi bân struktur bhâtèn puisi.
1. Struktur fisik
Struktur fisik puisi bisa jhugân èsambhât metode puisi sè ka’ḍimma sè ngangghit aghuna’aghi pakakas hakèkat puisi
Struktur fisik puisi èngghi panèka :
a. Tipografi èngghi panèka carana ngator bhiri, bânnya’na oca’ è ḍâlem sabhirina. Jhughân carana ngator panyabâ’na horop sopajâ bhângonna puisi abhângon akadhi sè èkasokanè sè nyerrat, ompamaèpon abhângon ḍâun bâru ka’angghuy anyata’aghi jhâ’ sè nyerrat puisi kalerressan kasemsem katarèsna’an;
b. Diksi èngghi panèka carana mèlè ca’-oca’ ka’angghuy mamoḍḍhâ maksottèpon sè ngangghit puisi. Salaènna panèka, diksi jhughân aghânḍhu’ artè mèlè ca’-oca’ sè èndhâ tor rangrang èpangghi. Biyasaèpon oca’ sè rangrang èpangghi ghellâ’ bisa èkaollè ḍâri oca’ kona, oca’ sè èyangghit sareng penyair dhibi’ ngangghuy cara bhung-nyambhung oca’ sè ampon bâḍâ.
c. Imaji otabâ citraan èngghi panèka ca’-oca’ sè èyangghuy penyair ka’angghuy aghâmbhârrâghi pa-ponapa sè èkarassa, akadhi panponapan sè èyoladhi, èpèrengngaghi, èli-kaghâli, èghâghâ, ècèpcèp, tor èyonges.
Bâḍâ 5 macem imaji èngghi panèka:
- Imaji suara (auditif)
- Imaji pangoladhân (visual)
- Imaji ghâghâ’ân (taktil)
- Imaji ongessan (olfaktori)
- Imaji ghuli (kinestetik)
d. Oca’ nyata (kongkret) èngghi panèka oca’ sè aghâmbhârrâghi paponapa sè bisa èyoladhi.
e. Gaya bahasa èngghi panèka carana aghuna’aghi bhâsa sopajâ matombu artè anyar, manyo’bul imajinasina orèng sè maos, tor èkarassa èndhâ.
f. Versifikasi aghânḍhu’ maksot pangatorannèpon bhâb rima, ritme, tor metrum.
- Rima èngghi panèka aghânḍhu’ maksot carana ngator sowara sè èka’anḍhi’ bhân-sabbhân oca’ sè bâḍâ ḍâlem puisi saè è awwâl, tengnga, tor pongkasanna puisi. Macemma rima:
- Onomatope èngghi panèka oca’ sè nèrowaghi sowara èssèna alam. Akadhi cekcek, ḍhur-jeḍḍhur, pak-kopak bân salaènna.
- Sowara sè èli-bâli saè sè bâḍâ è awwâl, è tengnga, otabâ è bingkèng, akadhiyâ jhuko’ kalemmar por-calèporan aghânḍhu’ sowara /r/ sè èli-bâli, sè aghânḍhu’ maksot sopajâ ghulina jhuko’ bisa èkarassa jhughân sareng sè maos puisi.
- Ritma èngghi panèka tèngghi-manḍhâbbhâ sowara, sè èlakowaghi orèng sè maos puisi ḍâri sabâb dhibi’na nemmo oca’, ghâlimpo’na oca’, otaba bhiri è ḍâlem puisi sè koḍhu èbâca rè-lèrè mon terro aghâmbhârraghiyâ kabâḍâ’ân sossa, èbâca ghâncang mon terro aghâmbhârraghiyâ kabâḍâ’ân kabhuru, èbâca ngangghuy sowara ḍâlem otabâ sowara manḍhâb mon terro aghâmbhârraghiyâ kabâḍâ’ânna atè sè tapegghâ, otabâ èbâca ngangghuy sowara tèngghi mon terro aghâmbhârraghiyâ kabâḍâ’ân atè sè anakso otabâ arassa bhellis ka orèng laèn.
2. Struktur bhâtèn puisi
a. Tema èngghi panèka pokeddhâ èssèna puisi.
b. Rassa/feeling èngghi panèka ca’-oca’ sè èyangghuy aghâmbhârraghi angghebbhânna penyair ḍâ’ pa-ponapa sè èjhârbâ’âghiyâ è ḍâlem puisi. Akadhi “abhântal ombâ’ sapo’ angèn salanjhângnga” sè aghâmbhârrâghi berra’ tor masakkaddhâ alako majâng.
c. Nada/tone èngghi panèka angghebbhânna penyair ḍâ’ ka sè maos puisi, akadhi ponapa sè èsebbhuddhâghi penyair è ḍâlem puisi “Pornama è Pèngghir Sèrèng” èngghi panèka “ombâ’na potè bângtabângan” aghâmbhârrâghi nada atèna penyair sè senneng.
d. Amanat èngghi panèka bâburughân beccè’ sè èpaḍâpa’a penyair ḍâ’ ka sè maos.
0 Response to "Puisi Madura : Struktur Puisi Madura"
Post a Comment